معرفی و تاریخچه دستگاه وندینگ Vending Machine

دستگاهی که در ازای دریافت  وجه به یکی از انواع سکه ، اسکناس و یا سیستم های اعتباری محصولی را به صورت اتوماتیک ارائه دهد، اصطلاحاً دستگاه فروش اتوماتِیک Vending Machine نامیده می شود.

تاریخچه صنعت:

Vending Machine ( دستگاه وندینگ ماشین )  در ایران به نام های متفاوتی همچون دستگاه فروش اتوماتیک ، دستگاه فروش خودکار و یا ماشین فروش اتوماتیک ویا ماشین فروش خودکار نامگذاری گردیده است. وندینگ دستگاهی است که بعد از واردکردن پول و یاکسر اعتبار الکترونیکی مشتری توسط دستگاه وندینگ محصولاتی ازقبیل انواع نوشیدنی سردوگرم ، قهوه ،اسنک،نوشابه، انواع بلیط ،محصولات بهداشتی و فرهنگی مانندکتاب و CD وحتی طلاجواهرات به طوراتوماتیک به مشتری عرضه می‌کند.

به عبارتی دیگر هر توزیع کننده اتوماتیک کالایی که قابلیت نصب حداقل یک یاچندسیستم پرداختی مانند ژتون،سکه،اسکناس،کارت اعتباری،سیستم پرداخت از طریق موبایل یا SMS، USSD، NFC … را داشته باشد وندینگ ماشین یا دستگاه فروش اتوماتیک نامیده می شود.

اولین تجربه بشر در ساخت دستگاه وندینگ یا دستگاه فروش اتوماتیک متعلق به Heroof Alexandria مهندس و ریاضیدان قرن اول میلادی می‌باشد. دستگاه او سکه را می پذیرفت و سپس آب مقدس توزیع می کرد. وقتی‌ سکه گذاشته می شد، بر روی کفه‌ای که متصل به یک اهرم بود می‌‌افتاد و به سبب آن اهرم دریچه‌ای را باز می کرد که اجازه می داد مقداری آب به بیرون جریان پیدا کند. کفه بر اثر وزن سکه تا افتادن سکه به سرازیرشدن ادامه می‌‌داد تاوقتی‌ سکه می‌‌افتاد، یک وزنه تعادلی اهرم را با یک ضربه به سمت بالا می‌‌فرستاد و دریچه بسته می‌‌شد.

دستگاه های فروش اتوماتیک یا دستگاه وندینگ به طور خلاصه مقاطع تاریخی زیر را پشت سر گذاشته است:

سال 1600: ساخت ابتدایی ترین دستگاه فروش اتوماتیک ( وندینگ ماشین ) در انگلستان
سال 1860: استفاده از اولین سیستم پرداختی سکه در این صنعت
سال 1920: تجهیز اغلب ایستگاه های اصلی قطار به دستگاههای فروش اتوماتیک فروش سیگار،آدامس و نوشیدنی
سال 1940: بهره برداری از دستگاه تمام اتوماتیک قهوه داغ
سال 1960: تحول قابل توجه در کارایی،بهره وری و راحتی در استفاده از سیستم های توزیع و فروش اتوماتیک انواع نوشیدنی و حتی غذای گرم

در ایران نیز استفاده از اینگونه دستگاه ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 متداول شده بود که با توجه به خدمات فنی و پشتیبانی مورد نیاز و مشکلات ناشی از وقوع جنگ تحمیلی پس از مدتی دستگاه های موجود به انبارهای متروکه منتقل گردید. اما در طی 10سال گذشته باحضور شرکت های عرضه کننده خدمات پس ازفروش دستگاه های فروش اتوماتیک درایران تهیه وبهره برداری ازاین دستگاه ها راحت تر شده و این روزها نیزبا توجه به قرار گرفتن این دستگاه ها در اکثر اماکن تفریحی ، تجاری ، ادارات و شرکت ها استفاده از این دستگاه ها بسیار رایج گردیده است.

اماکن قابل بهره برداری:

اینگونه دستگاه ها در کلیه اماکن قابل بهره برداری بوده که موارد زیر نمونه این اماکن است. ترمینال ها ، فرودگاه ها ، پایانه های شهری ، مترو ، ایستگاه های قطار ، دفاتر خصوصی و دولتی ، اداره جات ، وزارتخانه ها، بیمارستان و موسسات درمانی ، نمایشگاه ها ، مراکز خرید ، مدارس و دانشگاه ها و سایر مراکز آموزشی ، دفاتر پستی ، کارخانجات ، سوپر مارکت ها ، ورزشگاه ها و صدها اماکن عمومی و خصوصی دیگر.

عوامل موثر در شکل گیری صنعت:

1-صرفه جوئی در وقت کاربر و افزایش بازدهی در اماکن مختلف.

2-امکان فروش در کلیه ساعت شبانه روز.

3-استفاده بهینه از زیر بنا و کاهش هزینه های سربار.

4-بهبود کیفیت بهداشت در سیستم توزیع.

5-تنوع در ارائه کالا و افزایش حق انتخاب مشتری در فضای کوچک.

6- اشتغال زائی در چرخه تولید و تأمین کالاوندها.